Actielijn 2.
Meer preventie, welzijn en samenleving

Acht programma’s

Hierbij brengen we in kaart wat de relatie is met de landelijke opgaven vanuit IZA/GALA (incl. WOZO, TAZ) en welke opgaven we regionaal en lokaal zullen uitvoeren. Vervolgens zullen we periodiek toetsen of het geheel van programma’s in actielijn 2 samen de beoogde verandering bewerkstelligen die we ons ten doel hebben gesteld. Daarvoor is een goede monitoring noodzakelijk: doen we de goede dingen, doen we de dingen goed. En dragen ze effectief bij aan een gezondere samenleving en gezondere Groningers. We monitoren niet alleen met harde, meetbare gegevens maar hebben ook subjectieve gegevens nodig, vragen naar de beleving van de verandering, naar ervaren gezondheid ervaren, naar het verhaal achter de cijfers. Zo bouwen we de komende jaren een regionale preventie-infrastructuur op. Actielijn 2 kent 8 programma’s:

1. Ketenaanpak ‘Kansrijke Start’

   Op het fundament van de eerste 1000 dagen, vanaf 10 maanden voor de geboorte tot ongeveer 2 jaar, bouwen we de rest van ons leven verder. De omgeving waarin een kind wordt geboren, groeit en zich ontwikkelt in de eerste 1000 dagen, bepaalt in grote mate de kansen voor later. Door nu te investeren in een goede, kansrijke start voor elk kind, bouwen we aan een gezonde generatie in de maatschappij van morgen. Meer informatie over het landelijke programma kansrijke start is te vinden op www.kansrijkestart.nl.

   De ketenaanpak ‘Kansrijke Start’ wordt regionaal uitgevoerd door de provinciale coalitie Kansrijke Start. Daarmee zijn Jan Pieter de Meer (Zorgadvies Groningen) en Impology regionaal trekker van de ketenaanpak ‘Kansrijke Start’.

2. Ketenaanpak ‘Overgewicht en obesitas bij kinderen’

   Binnen elke gemeente wordt er toe gewerkt naar een lokaal georganiseerde ketenaanpak, waarbij er aandacht is voor vroegsignalering, toeleiding, een sterk netwerk van betrokken professionals en passende ondersteuning, begeleiding en zorg voor kinderen, jongeren en het gezin. De rol van de Centrale Zorgverlener is hierin van groot belang. De Centrale Zorgverlener is het vaste gezicht voor kind en gezin en coördineert de ondersteuning, begeleiding en zorg. Samen met de kinderen, jongere en het gezin wordt er toegewerkt naar een gezondere leefstijl, die voor hen ook op langere termijn volgehouden kan worden.

   Met uiteindelijk doel; kinderen en jongeren met een  gezonder gewicht.

   De GGD voert de opdracht van regionale trekker uit, deze is belegd bij Mirjam Herder, tevens regionale coördinator van de JOGG aanpak. Met de JOGG aanpak wordt er, samen met de verschillende professionals en organisaties, in de verschillende omgevingen van kind en jongere gewerkt aan de gezonde(re) keuze.

3. Ketenaanpak ‘GLI bij overgewicht en obesitas van volwassenen’

   Een gecombineerde leefstijlinterventie (GLI) is een programma voor mensen met overgewicht of obesitas. Een GLI helpt mensen bij een blijvende gedragsverandering. Het is voor mensen met overgewicht of obesitas belangrijk om een gezonde leefstijl te bereiken en vooral te behouden.

4. Ketenaanpak ‘Valpreventie bij ouderen’

   Bijna de helft van alle valongelukken veroorzaakt verwondingen als hersenletsel of botbreuken. Steeds meer mensen hebben zorg nodig nadat ze zijn gevallen. Valpreventie is het verminderen of voorkomen van valongelukken bij ouderen door risicofactoren te behandelen of aan te passen. Meer informatie over de ketenaanpak valpreventie bij ouderen is te vinden op www.veiligheid.nl.

   Het voorstel is om de ketenaanpak ‘Valpreventie bij ouderen’ regionaal te beleggen bij de GGD (Anna Bakker) en bij Menzis (Lonneke Snoeren).

5. Tijd voor Toekomst

   Vanuit Tijd voor Toekomst worden scholen geholpen om hun aanbod voor kinderen te verbeteren en te verrijken. Het is een beweging, een methode om het verschil te maken voor kinderen in Groningen.

   Tijd voor Toekomst kent een eigen programma organisatie en wordt regionaal uitgevoerd door het HANNN. Daarmee is Danielle Bekkering (HANNN) regionaal trekker van ‘Tijd voor Toekomst’.

6. Veilige en gezonde leefomgeving

   Het project Veilige en gezonde leefomgeving is belegd bij LeGro (Dit project wordt tot en met 2025 gefinancierd door ZonMw). Dit willen we op deze manier voortzetten. Het thema gezonde leefomgeving is breed en raakt aan bijna alle beleidsterreinen van gemeenten. Drie thema’s staan binnen LeGro centraal: gezonde ruimtelijke veranderingen, de impact van een (on)gezonde voedselomgeving en de sociale impact van rookverboden.

   LeGro kent een eigen programma organisatie. Daphne Wiebing is regionaal trekker (projectleider) van LeGro. Verder denken we dat het leernetwerk van dit programma geschikt is om te leren van burgerkrachtinitiatieven en te onderzoeken hoe deze gelijkwaardig gepositioneerd kunnen worden ten opzichte van de andere stakeholders.

   Meer informatie

7. Aanpak Armoede en gezondheidspotentieel

   Binnen het project Armoede en gezondheidspotentieel komen veel van de doelen en activiteiten direct overeenkom met de doelen van de Alliantie van Kracht. Het
   voorstel is om vanuit Armoede en gezondheidspotentieel een nauwe verbinding te houden met de Alliantie van Kracht. Zodat alle kennis over wat werkt bij de aanpak van armoede optimaal wordt gedeeld. Waar wenselijk aan te vullen met kennis van nog ontbrekende organisaties, vooral om provinciedekkend te werken. Daarnaast is er een samenwerking tussen Menzis en gemeenten rondom inkomen, schulden en gezondheid, zoals de gemeentepolis, de RUB, gericht op vroegsignalering en sanering van betalingsachterstanden bij de zorgverzekeraars.

   We zetten daarbij in op 4 thema’s:

   1. Evidence regionaal en landelijk vergaren over kennis over armoede en effectieve interventies
   2. Gezinssysteem
      In samenwerking met Kansrijke Start, ervaringsdeskundigen inzetten in jonge gezinssituaties, om te ondersteunen bij gesignaleerde armoede.
   3. Dorps/wijkniveau
      Ervaringsdeskundigen inzetten bij inwonerinitiatieven, die zich (ook) richten op armoedebestrijding gericht op vergroten van bestaanszekerheid en oplossen van knelpunten
   4. Gewoon geldgeven
      Een pilot en experiment dat we nader verkennen en mogelijk wordt ingezet in gezinssituaties die bij 2 en 3 zijn gesignaleerd.

   De aanpak Armoede en gezondheidspotentieel wordt regionaal opgepakt door Saskia Duursma van CMO STAMM en Karin Kalverboer vanuit Zorg Innovatie Forum.

8. Vitaal Groningen

   Gezamenlijk moeten we voorkomen dat de (ervaren) gezondheid in deze regio verder verslechtert en het zorgsysteem in het Noorden de komende jaren vastloopt. Wij geloven dat dit zou kunnen door gezamenlijk te investeren in een geïntegreerd, bij het dorp of wijk passend aanbod van publieke gezondheid, sociaal domein, (in)formele zorg en inwonerinitiatieven. Dorpen en wijken worden daarin ook met elkaar verbonden in een regionaal leernetwerk waarin ideeën, kennis, innovaties en ontwikkelingen kunnen worden gedeeld.

   Preventie staat centraal, met specifieke aandacht voor de groepen inwoners die hierbij het meest gebaat zijn. Daarnaast zetten we regionaal in op interprofessioneel onderwijs en opleiden, om de arbeidsmarktproblematiek aan te pakken. Dit zowel voor de zorg- als welzijnsgerelateerde opleidingen op MBO-, HBO- en WO-niveau.